گزارش یورنا از خانه اخوان ثالث؛ سلامم را تو پاسخ گوی… در بگشای – یورنا

در شهری شلوغ و نامنظم مثل تهران، حتما باید خانه هایی باشد که تکه ای از گذشته را در دل خود زنده نگه دارد، درست مثل خانه شاعری که دنیای واژه و سیاست را می شناخت.

به گزارش خبرنگار فرهنگی یورنا. هنوز هم می توانی اخوان ثالث را در اطراف خیابان زرتشت به یاد بیاوری. مخصوصاً زمانی که در ابتدای کوچه شچلر تابلوی نارنجی رنگ خانه موزه اخوان ثالث (م. امید) را می توان دید.

فقط وارد خیابان شوید تا گم شوید. به نظر می رسد انجام کارها به صورت نصف شده برای ما ایرانی ها به یک عادت تبدیل شده است. تابلو فقط در خیابان اصلی است و اگر در آن لحظه آدرس دقیق را ندانید یا اینترنت همراهتان قطع باشد، پیدا کردن خانه آخان غیرممکن یا بسیار سخت خواهد بود. چون در ابتدای کوچه مقدسه تابلویی وجود ندارد. به هر حال باید وارد خجستی شوید و در ابتدای کوچه با خانه ای قدیمی در میان ساختمان های نوساز مواجه می شوید. خانه ای که سال ها محل تردد و زندگی مهدی اخوان الطلحی بود.

اسمش روی زنگ خانه نوشته شده است. تفاوت این است که خانه قدیمی است و عکس آیفون کمی با آن هماهنگ نیست. خانه موزه ها معمولا تعطیل هستند. اما وقتی در می زنید با یک سلام ساده در را برایتان باز می کنند.

حیاط کوچک خانه پر از درخت و سبزه است. تازه آب پاشی شده و همه چی خوبه. از بدو ورود می توانید مجسمه اخوان ثالث را ببینید که در بالکن خانه، زیر سقف طبقه بالا نشسته است. گویی شاعر دیروز هنوز اینجا زندگی می کند و از دور سلام و احوالپرسی می کند.

روی دیواری نصب شده در نزدیکی ورودی خانه نوشته شده است: «قبل از سال 1357، اهالی خیابان زرتشت، خیابان ششم، فکر نمی کردند که این خانه روزی خانه امید شعر معاصر شود شاهد زندگی اخوان در 12 سال اخیر، از روزهای پرتلاطم انقلاب تا روزهای آرام پس از سفر اروپایی.

در را باز می‌کنید و راهروی طولانی، فرش‌های توس در سراسر خانه پهن شده و دیوارهایی با عکس‌های قدیمی از برادری سوم به استقبال شما می‌آیند. ورودی اینجا 10 هزار تومان است.

جدول زمانی از زندگی آخان بر روی دیوار حک شده است و برای کسانی که او را کمتر می شناسند، ذهنیت خوبی برای فراز و نشیب های زندگی او ایجاد می کند. برادر سوم در سال 1307 در مشهد به دنیا آمد و در آنجا با پایان تحصیل در هنرستان در سال 1326 به آهنگری مشغول شد و دو سال بعد مهاجرت خود را آغاز کرد. ابتدا به ورامین می رود و در آنجا ساکن می شود و با دختر عمویش خدیجه خانم ازدواج می کند. در سال 1330 در تهران شروع به کار کرد و در همان سال اولین کتاب خود را با عنوان اندام منتشر کرد. در دهه 1930، چندین فرزند او به دنیا آمدند و چندین عنوان جدید منتشر شد. در سال 1944 به مدت شش ماه زندانی شد.

طبقه اول یک تلویزیون و مبلمان در کنارش دارد و البته یک بوفه پر از عکس ها و مجلات درباره اخوان ثالث، یک میز ناهارخوری و البته اتاقی که احتمالاً مدیر موزه یا سایر کارکنان در آن حضور دارند.

جذابیت اصلی خانه، برای طبقه دوم، این است که قبل از رسیدن به آن، پس از ورق زدن تصاویر، با یک ساعت عتیقه طبقه اول روبرو می شوید. ساعت تقریباً 10:30 می گوید و متصدی این خانه موزه توضیح می دهد که این ساعت یکی از دارایی های قدیمی خانه است و ما آن را به ساعتی که برادر سوم در آن فوت کرده است ثابت نگه داشته ایم.

طبقه فوقانی، به استثنای اتاقی که به عنوان استراحتگاه برادری عمل می کرد، علاوه بر یک سالن بزرگ، دارای یک پذیرایی بزرگتر است که از یک طرف از انتها به انتها رو به حیاط است و نور را به مهمان خانه می دهد. در طرف دیگر یک کتابخانه قدیمی، میز تحریر اخوان ثالث و مجسمه آن پشت میز و چند صندلی قرار دارد.

مدیر موزه توضیح می دهد که کاغذ دیواری این قسمت به دلیل پوسیدگی بازسازی شده است اما طرح و رنگ آن دقیقاً مانند قبل است. کتاب ها کتاب های شخصی اخوان ثالث نیستند. چون همه متعلق به خانواده او هستند. اما عناوین این کتاب ها دقیقاً همان عناوینی است که اخوان در کتابخانه شخصی خود داشت.

خانه موزه اخوان ثالث در تاریخ 1 مهر 1382 به شماره 10404 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در سال 1388 شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران در سی امین سالگرد تأسیس مرمت این خانه را آغاز کرد. اخوان به احترام یاد او. حافظه