وزارت آموزش و پرورش در خواب زمستانی – یورنا

به گزارش «یورنا»، اشاره به بازتاب; یک ماه از انتشار نتایج آزمون بین المللی تیمز می گذرد و نتایج آن به ویژه در رابطه با وضعیت دانش آموزان ایرانی در رشته های علوم و ریاضی زنگ خطری را به صدا در آورده است. بر اساس این گزارش، ایران در بین 58 کشور در رتبه 54 قرار دارد که نشان دهنده کاهش شدید و نگران کننده سطح دانش آموزان در این کشور است. این موضوع سوالات جدی را در افکار عمومی ایجاد کرده است که چرا با وجود منابع و تلاش های فراوان، دانش آموزان ایرانی نتوانسته اند در این آزمون های معتبر به جایگاه مطلوبی دست یابند؟

نتایج اخیر آزمون بین المللی TEAMS 2023 نشان دهنده کاهش نگران کننده عملکرد دانش آموزان ایرانی در رشته های ریاضی و علوم است. این آزمون که هر چهار سال یکبار برگزار می شود به سنجش سطح دانش دانش آموزان پایه های چهارم و هشتم می پردازد.

وضعیت ایران در مقایسه با سایر کشورها:

ریاضی چهارم دبستان

دانش آموزان ایرانی در بین 58 کشور شرکت کننده با 420 امتیاز در جایگاه 53 قرار دارند. این در حالی است که کشورهای همسایه مانند ترکیه با 553 امتیاز، عمان، امارات، ارمنستان، قطر، قزاقستان و بحرین عملکرد بهتری داشتند.

علوم پایه چهارم

در این بخش ایران با 432 امتیاز در رده چهل و نهم قرار دارد و کشورهای عمان، ترکیه، امارات، ارمنستان، قطر، قزاقستان و بحرین عملکرد بهتری داشته اند.

ریاضی پایه هشتم

در بین 44 کشور شرکت کننده، ایران با 423 امتیاز در رده سی و یکم قرار دارد و کشورهای ترکیه، امارات، آذربایجان، قزاقستان، قطر و بحرین عملکرد بهتری داشته اند.

تغییرات در چهار سال گذشته:

مقایسه نتایج با سال 2019 کاهش عملکرد دانش آموزان ایرانی را نشان می دهد:

• ریاضی چهارم دبستان: از 443 به 420 کاهش یافت
• ریاضی پایه هشتم: از 446 به 423 کاهش یافت
• علوم پایه چهارم: از 441 به 432 کاهش یافت

این نتایج نگران کننده نشان دهنده نیاز به اصلاحات فوری و اساسی در نظام آموزشی کشور است. مسئولان در عرصه آموزش و پرورش باید با شفافیت و پاسخگویی به این چالش ها زمینه را برای بهبود وضعیت علم و آموزش در کشور ایجاد کنند. در غیر این صورت، این افت تحصیلی نه تنها اعتبار نظام آموزشی را تضعیف می کند، بلکه فرصت های آینده را برای نسل های آینده نیز به خطر می اندازد.

در روزهای اخیر پاسخگویی و پاسخگویی وزارت آموزش و پرورش به ویژه دو معاون کلیدی آن یعنی معاون آموزش ابتدایی و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی صورت نگرفته است. این موضوع این دو نهاد نقش مستقیمی در ساختار آموزشی و محتوای برنامه درسی کشور دارند و از این رو مسئولیت زیادی در قبال این افت چشمگیر بر عهده دارند. با گذشت یک ماه از انتشار نتایج، عدم شفافیت در پاسخگویی به افکار عمومی باعث نگرانی بیشتر خانواده ها و جامعه آموزش و پرورش شده است.

بررسی دلایل احتمالی افت تحصیلی دانش آموزان ایرانی در آزمون TEAMS به عوامل مختلفی اشاره دارد. اولین عاملی که در گزارش ها به وضوح قابل مشاهده است، مشکلات ساختاری و محتوایی نظام آموزشی کشور است. کتاب‌های درسی که قرار است دانش‌آموزان را برای آینده آماده کنند، به طور فزاینده‌ای در دنیای واقعی غیرقابل استفاده می‌شوند. این کتاب ها که معمولاً بیش از حد تئوری هستند و به نیازهای عملی روزمره مربوط نمی شوند، انگیزه و اشتیاق دانش آموزان را برای یادگیری کاهش می دهند.

عامل مهم دیگر دوری مدیران و مسئولان آموزش و پرورش از واقعیت های کف مدرسه است. اغلب این رهبران و سیاستمداران به دور از مشکلات و مسائل روزمره دانش آموزان و معلمان در تصمیم گیری دخالت می کنند. این شکاف منجر به برنامه‌ها و سیاست‌های غیرواقعی و ناکارآمد می‌شود که نه تنها مشکلات را حل نمی‌کند، بلکه آن‌ها را تشدید می‌کند.

یکی از اصلی ترین نکاتی که در این بحران می توان به آن توجه کرد، پاسخگویی مسئولان به افکار عمومی است. مربیان و خانواده ها حق دارند بدانند چرا وضعیت تا این حد بدتر شده است و چه اقداماتی برای اصلاح آن انجام شده است. در حالی که در این شرایط مسئولان به ویژه رئیس سازمان علمی-پژوهشی و برنامه ریزی آموزش و پرورش و معاونت آموزش پایه های ابتدایی باید پاسخی صریح و دقیق به افکار عمومی نشان دهند، نه کافی. توضیحات اعتماد به نظام آموزشی و نهادهای اجرایی آن را تضعیف خواهد کرد. کاهش می دهد

در شرایط فعلی شفافیت و پاسخگویی مسئولان باید در اولویت قرار گیرد. مسئولان باید توضیح دهند که چه اقداماتی برای بهبود وضعیت دانش آموزان انجام داده اند و چگونه به این کاهش روزافزون شهریه پاسخ می دهند. علاوه بر این، نیاز به به روز رسانی و بازنگری در محتوا و روش های آموزشی است.