همه گل به خودی‌ها در رسانه ملی؛ شبکه‌های ورزشی با گزارشگران خود چه کردند؟ – یورنا

اطلاعیه اخیر مدیرعامل فیلمو مبنی بر محرومیت عادل فردوسی پور از پوشش خبری این تریبون و اتفاقات پس از آن، با همه پنهان و آشکار، بهانه ای شد برای بررسی رفتار رسانه ملی با مهمترین خبرنگاران فوتبال ابتدای انقلاب تا امروز

به گزارش سرویس فرهنگی یورنا. گزارش های فوتبال در ایران از اوایل انقلاب اسلامی تا به امروز با چهره های سرشناس همراه بوده است. این افراد به شیوه خود بر فرهنگ ورزشی کشور تأثیر گذاشته اند.

نتیجه جستجو

نحوه برخورد رسانه ها با عوامل خود یکی از مهمترین موضوعات مورد علاقه مدیران رسانه و تحقیقات دانشگاهی در کشورهای مختلف است و برای متخصصان رسانه و عموم مردم بسیار مهم است. حفظ نیروهایی که در عرصه رسانه آموزش دیده اند و یا به رشد رسانه ها و استفاده صحیح از آنها کمک کرده اند، دغدغه اصلی مدیران موفق رسانه های جهانی است.

در ایران نیز تحقیقات مختلفی در این زمینه انجام شده است. بر اساس پژوهشی که در پاییز 1401 هجری قمری در مجله العالم منتشر شد، بر حفظ انگیزه کارگزاران و کارکنان به ویژه در بخش های حساس و مردمی تأکید شده است. از این منظر حمایت‌های مادی و معنوی بسیاری برای مدیران رسانه‌ها مطرح و به عنوان یک ضرورت برای جبران ظلم‌ها و بی‌اخلاقی‌های شبکه‌های ورزشی در برخورد با مراجعه‌کنندگان این شبکه‌ها و حتی بیشتر از آن مطرح شده است. عجیب این است که در سال های اخیر در رسانه ملی ما و در عرصه ورزش با خبرنگاران ورزشی همین توصیه ها را برعکس کرده اند.

در این گزارش به بررسی این ارقام به ترتیب زمانی می پردازیم و اطلاعات بیشتری در مورد اثر اصلی، وضعیت فعلی، نظرات و تأثیرگذاری آنها بر مخاطبان رادیو و تلویزیون ارائه می کنیم.

1. عطاالله بهمش (قبل از انقلاب – اوایل انقلاب)

عطاءالله بهمنش، اولین خبرنگار تلویزیون ایران، به سرعت به دلیل تسلط در نویسندگی و فعالیت در رسانه های مکتوب به شهرت رسید. بسیاری او را بهترین گزارشگر تاریخ رادیو و تلویزیون می دانند. به ویژه گزارش های کشتی او در مورد جهان پهلوان تختی و عبدالله محمد چشمگیر بود. او همچنین با صدای مخملی خود مسابقات محمدعلی کلی را پخش کرد که تماشاگران را به وجد آورد. بهمنش هم ورزشکار بود و قهرمان دو و میدانی شد. وی به عنوان دبیر و نایب رئیس فدراسیون نیز در رشته کشتی فعالیت داشت. او معتقد بود خبرنگار باید نویسنده و خواننده ماهری باشد. تأثیر او در گزارشگری به حدی بود که بسیاری از خبرنگاران پس از او به دنبال تقلید از سبک او بودند.

2. جهانگیر کوشاری

جهانگیر کوثری در اواخر دهه 50 پس از پیروزی انقلاب اسلامی وارد دنیای روزنامه نگاری شد. او به عنوان یکی از چهره های مطرح تلویزیون شناخته می شود. کوثری در سال 1973 و پس از جام جهانی 1994 به تدریج از تلویزیون فاصله گرفت و به فعالیت های دیگری مانند تهیه کنندگی در سینما و غیره پرداخت. او به‌عنوان گزارشگر با تحلیل‌های دقیق و انتقادات سازنده‌اش تأثیر زیادی بر مخاطبان گذاشت و به محبوبیت برنامه‌های ورزشی کمک کرد.

3. بهرام شفیع

بهرام شفیع در دهه 60 با برنامه «ورزش و مردم» به یکی از مشهورترین خبرنگاران تبدیل شد. گزارش او از بازی برزیل و فرانسه در جام جهانی 1986 به عنوان یکی از بهترین گزارش های تاریخ فوتبال ایران شناخته می شود. البته بعداً از جذابیت قبلی برخوردار نشد و گزارشاتش بی روح شد. الشافعی چند سال پیش درگذشت. شفیع با گزارش های مهیج و صمیمی خود توانسته است ارتباط نزدیکی با مخاطب برقرار کند و تاثیر بسزایی در فرهنگ ورزش بگذارد. اما در سال های اخیر هیجان و جادوی گزارشگری او کمرنگ شده است. شاید بتوان او را یکی از چهره هایی دانست که قدرتش بر مدیران رسانه ملی تاثیرگذار است.

4. مجید واریث

مجید واریث در سال 59 مدیریت برنامه «ورزش و مردم» را بر عهده گرفت و به عنوان خبرنگار جدید شناخته شد. او کم کم جای خود را به بهرام شفیع داد و کمتر در رسانه ها دیده می شود.

5. عباس بهروان

عباس بهروان با گزارش خود از دیدار ایران و چین وارد عرصه انعکاس مطبوعاتی شد و به دلیل انتقاداتش به چهره ای شناخته شده تبدیل شد. متاسفانه بهروان پس از یک تصادف وحشتناک کم کم از دنیای گزارشگری فاصله گرفت. انتقاد شدید او از عملکرد تیم ها، جنجال شدیدی را در میان هواداران و کارشناسان به راه انداخت.

6. کیمارت صالح نیا

کیومرث سالحانیه یکی از خبرنگاران برجسته دهه 60 بود که با گزارش هایی از مسابقات مهم به ویژه در دوران جنگ و دفاع مقدس توجه عمومی را به خود جلب کرد. سلحانیه یکی از مهیج ترین صداهای گزارشگری فوتبال بود که هنوز هم صدای او به عنوان یک شیوه خاص گزارش و هیجان در میان مخاطبان رسانه آن زمان شنیده می شود. او همچنان در عرصه رسانه فعال است و به عنوان یک کارشناس ورزشی شناخته می شود. اما زمانی به دلیل ظلم هایی ترجیح داد به کانادا مهاجرت کند. صالحانیا با تحلیل فنی دقیق خود به تماشاگران کمک کرد تا درک بهتری از مسابقات داشته باشند. او یکی از صداهای داخلی فوتبال است که در دوره ای به تلویزیون ایران کمک زیادی کرده است. به نظر می رسد برنامه 90 ایده او بوده که توسط فردوسی پور و همین موضوع اجرا شده است یک دلیل صالحی نیا هم ناراحت بود. او هرگز فرصت برنامه نویسی برای رسانه ملی را نداشت.

7. جواد خیانی

جواد خیابانی در سال ۱۳۷۶ با گزارش بازی ایران و استرالیا به اوج شهرت رسید و به عنوان یکی از مجریان مشهور تلویزیون شناخته شد. با وجود موفقیت های اولیه، حزب خیانی به تدریج از دوران اوج خود دور شد. اما او همچنان یکی از افراد اصلی در این زمینه است. صدای گرم و اطلاعات او مخاطبان زیادی را به خود جذب کرد، اما عدم به روز رسانی اطلاعات او در سال های بعد بر محبوبیت او تأثیر منفی گذاشت. سوگیری های او در نوع بیان و درگیری های عاطفی از نقاط ضعف اوست. او طرفداران زیادی هم دارد و با وجود همکاری همیشگی اش با صدا و سیما، اخیرا از بسیاری از اتفاقات روز انتقاد کرده است.

8. عادل فردوسی پور

عادل فردوسی پور در سال 1376 به عنوان یک خبرنگار جوان و جویای شهرت وارد عرصه شد و به عنوان نویسنده و گزارشگر روزنامه شناخته شد و با برنامه 90 به پربیننده ترین برنامه ورزشی تاریخ تلویزیون تبدیل شد. نحوه برخورد رسانه ملی با عادل بسیار تاسف بار بود و باعث محبوبیت روزافزون او در جامعه شد. این هم نشان از بحران مخاطب در رسانه ملی داشت. فردوسی پور پس از بسته شدن برنامه 90 به فعالیت های رسانه ای و تولید محتوا در فضای مجازی روی آورد و به نظر می رسد گزارش او در تریبون ها نیز ممنوع شده است. این یکی از بهترین و محبوب ترین رسانه های ورزشی در تاریخ رسانه های ورزشی است. سماجت، اطلاعات مستحکم و صراحت او باعث محبوبیت فردوسی پور شد. او به عنوان الگوی جوانان شناخته می شود و همچنان در قلب فوتبالدوستان ایرانی جای دارد.

9. اسکندر کوتی

اسکندر کوتی به عنوان یک خبرنگار جوان و با استعداد در دهه 70 وارد دنیای گزارشگری شد و توانایی های خود را به نمایش گذاشت. او با اتفاقاتی که در دیدار ایران و عربستان در مقدماتی جام جهانی 2018 فرانسه برایش رخ داد، کم کم از عرصه گزارشگری دور شد. گزارش‌های او در آن زمان مناسب اما پرشور بود، اما اتفاقات و اصرار بر سبک او فراتر از علاقه اولیه، آثار خود را در حرفه‌اش گرفت.

10. مزدک میرزایی

مزدک میرزایی با سبک خاص و ادبیات منحصر به فرد خود به تدریج به عنوان یکی از خبرنگاران جدید شناخته شد. اما به دلیل عوامل متعدد مرتبط با مدیریت رسانه و دیگر مسائل سیاسی که درگیر آن شد، سرنوشت دیگری پیدا کرد. میرزایی که در حال حاضر به عنوان مجری و خبرنگار در خارج از ایران فعالیت می کند، با تحلیل های عمیق و زبان شیوای خود، بینندگان زیادی را به خود جذب کرده و به افزایش آگاهی های ورزشی کمک کرده است.

11. میثاق یوسفی

پیمان یوسفی با ادبیات خاص و شاهنامه خود به عنوان یکی از خبرنگاران برجسته شناخته می شود. او به عنوان گزارشگر و مجری در صدا و سیما به کار خود ادامه می دهد و برنامه های ورزشی را کارگردانی می کند. یوسفی با سبک خاص خود توانست نظر جوانان را به فوتبال جلب کند و به محبوبیت برنامه های ورزشی کمک کند. او نیز برخاست. همچنین باید منتظر آینده او باشیم.

محمد سیانکی

مهمت سیانکه به عنوان یک خبرنگار جوان و با استعداد، به سرعت در تلویزیون شناخته شد و به عنوان یکی از چهره های این صنعت شناخته شد.

رضا جاودانی

رضا جاودانی وکیل، مجری سابق ورزشی و عضو کمیته انضباطی فوتبال ایران است. او هم جزو صدا و سیما بود که مورد بی مهری قرار گرفت و خداحافظی اش جنجالی شد.

علی رضا علیفر

علی رضا علیفر خیلی زود به عنوان یکی از گزارشگران تلویزیون شناخته شد. علیفر سعی کرده با گزارش های تحلیلی خود بینندگان زیادی را به سمت خود جذب کند و به ارتقای سطح آگاهی ورزشی کمک کند. روش کسب اطلاعات از فضای مجازی برای او اشتباهاتی به همراه داشت.

محمدرضا آل احمدی

محمدرضا احمدی به سرعت به عنوان یکی از خبرنگاران جدید تلویزیون شناخته شد و به عنوان یکی از چهره های محبوب شناخته شد. او همچنان در رادیو و برنامه های ورزشی فعالیت می کند. احمدی با تحلیل های خود توانست شرایط حمل و نقل خوبی را به دست آورد اما روش او کپی برداری از مدل عادل فردوسی پور محسوب می شود.