رابطه خشونت در شبکه نمایشخانگی با قتلهای اخیر – تابناک
به گزارش تابناک به نقل از تسنیم، این روزها شاهد حجم وسیعی از جنایات و سریال های تلخ در شبکه نمایش هستیم. در گذشته مجموعه های تلویزیونی و تولیدات نمایش خانگی شاهد صحنه های دردناک و هولناک و خشونت های بی معنی خارج از اصول نمایشی نبودند. تا روزهایی که سریال «قلب یخی» تولید شد.
روزهایی که داماد به بی رحمانه ترین شکل ممکن به «گردن» خنجر زده می شود، عروس را می کشند و دندان های فرد خاطی را بدون اینکه متوجه هدف شکنجه شده باشند، در می آورند و تا آخر این حجم از خشونت موج می زند. در این سریال در سریال دیگری به نام داریوش، شخصی زنده زنده در آتش سوزانده می شود، فردی در دعوا سلاخی می شود و مردی دیگر با فریاد مستی زخمی و خونین چاقو می خورد.
در آخرین قسمت “بازنده” اوج خشونت ظاهر شد. مثله شدن برادر توسط خواهرش! و البته در اوایل سریال چهره کودک کشته شده در تصادف با چهره ای بدون چشم چپ و زخمی عمیق ظاهر شد تا مخاطب عمق غم پدرش را درک کند.
البته در سریال های تلویزیونی به ندرت این اتفاق می افتد.
سوال اینجاست که این صحنه های خشن و نمایش فضای نامتعارف در سریال های نمایش خانگی تا چه اندازه می تواند در جامعه موثر باشد؟ که جامعه را به سمت خشونت، قتل و جنایت سوق می دهد. در روزهایی که خبرنگار خبرگزاری معتبر توسط همسرش سلاخی می شود و یک خواننده لس آنجلسی مورد تعرض قرار می گیرد و بدن مثله شده اش سوزانده می شود.
نکته قابل توجه این است که برای این سریال ها اخطار سنی اعلام شده است، به ویژه اینکه سریال «بازنده» چند روز قبل از پخش آخرین قسمت خود نسبت به صحنه های دلخراش و ناراحت کننده هشدار داده بود. اما سوال اینجاست که چرا سازندگان و بازیگران سریال به آموزش خشونت در قالب درام خود تشویق می شوند؟
با «قهوه بابا» یا «گردن» هیچ اتفاقی نمی افتد!
از استعمال دخانیات و مواد مخدر، اکنون به ترفندهای سرقت مدرن و خشونت های عجیب و غریب رسیده اند. خشونت که گاهی با طبقه بندی های سنی سختگیرانه و اعمال محدودیت های متعدد، حتی در نمونه های خارجی همراه است، به ندرت دیده می شود. در سریال های ایرانی در حال افزایش است.
مخاطب چه فعال و چه فعال و پویا، این پیام ها و صحنه های دلخراش را مصرف می کند و حتی اگر با لذت به این نوع خشونت نگاه کند، از اثرات منفی آن در امان نیست. خشونتی که خشونت می آورد نفرت را به دنبال دارد و بدن لطیف انسان را آزار می دهد.
گاهی برخی از کارشناسان این نکته را مطرح کرده اند که با دیدن این صحنه ها مخاطب در معرض آسیب های روحی قرار می گیرد.
نکته ای که بسیاری از مردم نسبت به ادامه آن ابراز نگرانی می کنند که البته سرعت گرفته است، شیوع خشونت در شبکه های تلویزیونی و به نوعی برخورد با خشونت در جامعه است. روزگاری که تلویزیون شبکه با برخی سریال هایش به نوعی قبح اخلاق و مفاهیم شناختی را شکست.
امروزه نیاز است که پلتفرمها، سریالسازان مربوطه و اهالی فرهنگ و هنر سریالهای خانوادهپسند و پرجنبوجوشتر بسازند تا جامعه بر اساس آن حرکت کند. در غیر این صورت، مارپیچ ساخت سریال و فیلم در دستان خشونت قطعا جامعه را در باتلاق خشونت، جنایت و آسیب های اجتماعی بیشتر فرو خواهد برد.
هنرمندان و سینماگران ما می دانند که سکانس ها فقط برای سرگرمی مخاطب نیست. از آنجایی که مخاطبان زیادی وجود دارد، باید تمهیدات خاصی برای پردازش داستان اندیشیده شود و خشونت بی رویه می تواند آسیب های زیادی را به همراه داشته باشد.
به یاد داشته باشیم که این اقدامات بر برخی اقشار و اقشار متاثر از سبک زندگی غربی تأثیر مخربی می گذارد و اگر شاهد افزایش آمار جرم و جنایت در جامعه باشیم، مسلماً سینما و شبکه تلویزیونی خانگی نقش مهمی را ایفا کرده است. نقش غیرقابل انکاری در این روند.
هر چقدر سینما این روزها به شادی و نشاط جامعه کمک کرده، در سریال ما اینطور نیست. به خصوص در شبکه نمایش خانگی که در آن هر سریال یا سریالی را که مربوط به خشونت، جنایت یا قتل های عجیب و غریب است، مرور می کنیم. این فرآیند و روش ها باید به سرعت بررسی شوند.
در همین راستا با دکتر مونا فلسفی، روانشناس اجتماعی گفت وگو کردیم که به تاثیر فیلم و سریال بر رویدادهای اجتماعی و سبک زندگی مردم اشاره کرد.
وی تاکید کرد: ابتدا از خانواده ها می خواهم که فرزندانشان چنین چیزهایی را نبینند، زیرا اختلال “شوک” برای آنها اتفاق می افتد و در واقع ترس از مرگ، طلاق والدین، خشونت لجام گسیخته و بسیاری از اتفاقات دیگر در جامعه برای آنها رخ نمی دهد. مناسب برای افراد زیر 18 سال، اگرچه گاهی اوقات می تواند برای نوجوانان جوان موثر باشد، اما به شرط ادامه تحصیل خانواده. اتفاق بیفتد
این متخصص روانشناسی اجتماعی افزود: برخی از این آثار حاوی هشدار و هشداری است که بسیاری از خانواده ها از آن بی اطلاع هستند و خلق چنین آثاری می تواند “آگاهی اجتماعی” را گسترش دهد، چرا که به صورت هوشمندانه درباره مشکلات اجتماعی صحبت می کند، اما باز هم تکرار می کنم علاوه بر این ارائه مشکلات و مشکلات، ما قطعا به راه حل نیاز داریم.
فلسفی اما برخی از این سریال ها را خشونت بی بند و بار می داند و می افزاید: باید کارشناسان و روانشناسان پشت چنین اقداماتی باشند. استفاده بی رویه و شرم آور از برخی انواع خشونت مضر است. وضعیت روانی جامعه را به هم می زند و نوعی آشفتگی ایجاد می کند.
وی افزود: متاسفانه برخی سریال ها به هیچ وجه به کمک گرفتن از کارشناسان اهمیت نمی دهند. نکته مهم در این سریال این است که علاوه بر پرداختن به جرایم و معضلات اجتماعی، از برخی اتفاقات و مبانی داستان غافل می شوند. به عنوان مثال، مشاهده برخی از صحنه های خشونت آمیز برهنه در طول زمان ممکن است دردناک باشد. یا مصرف زیاد دخانیات و مواد مخدر به همین صورت.
مونا الفیسیل در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه سریال های نمایش خانگی تا چه اندازه به ظلم جامعه و اتفاقات اخیر کمک می کنند، گفت: من می گویم حتماً سهمی دارند اما کم کم خودش را نشان می دهد. بحث تأثیر تلویزیون، سینما یا ویدیو (نمایش خانگی) بر خشونت، نکته انکارناپذیری است که هم در کتب علمی و هم در جامعه بسیار مورد تحقیق قرار گرفته و بیان ماهوی خود را دارد. برخی می گویند کاملاً مؤثر است و با وجود اختلاف نظری که در این زمینه می بینیم، نمی توانیم برای همه اعمالی که در همه فرهنگ ها حاوی خشونت است، یک جمله بیان کنیم، باید جامعه مصرف کننده این تصاویر را ببینیم. ویدئوها و فیلم ها به عنوان فرهنگ بازخوانی، تفسیر و رمزگشایی آنها در این اقدامات به این دلیل است که برخی از اعمال خشونت آمیز احتمالاً اثرات نامطلوبی دارند. در واقع نتیجه نفرت از خشونت است.
وی افزود: نشان دادن هرگونه خشونت به معنای خشونت بیشتر مصرف کننده (مردم) نیست و گاهی ممکن است مهربانی کنیم. کیفیت ارائه آن باید به گونه ای باشد که فرد تمایل به خشونت را در خود احساس کند، بنابراین نمی توان قضاوت واحدی داشت.
این روانشناس اجتماعی تاکید کرد: اگر به گونه ای عمل کنیم که احساس ترس در جامعه ایجاد شود و عموم مردم معتقد باشند که جامعه در کل بسیار ناامن است، این یک اثر منفی است که کار می تواند در جامعه ایجاد کند، اما در این سریال هشدارهایی می بینیم که جامعه می تواند فرهنگ سازی کند و فرد را به سمت پیشگیری سوق دهد.