درگیری عجیب در فضا!/ بلعیده شدن ستاره توسط یک سیاهچاله
به گزارش خبرنگار علم و فناوری آژانس یورنا، ناسا اخیرا موفق به کشف یک رویداد نادر در جهان کیهانی شده است. یک سیاهچاله بسیار پرجرم ستاره ای را منفجر می کند و بقایای آن را به سمت جسم دیگری پرتاب می کند و امواج شوک کیهانی قدرتمندی ایجاد می کند.
این کشف به پیوند دو پدیده کیهانی که قبلاً تصور می شد مستقل از یکدیگر هستند کمک کرد و افق های جدیدی را برای مطالعه محیط پیرامون سیاهچاله ها باز کرد.
این کشف که توسط رصدخانه پرتو ایکس چاندرا ناسا و تلسکوپ‌های دیگر امکان‌پذیر شد، نشان می‌دهد که سیاهچاله یک ستاره را پاره می‌کند و مواد باقی‌مانده را به سمت جسم دیگری، شاید یک ستاره یا یک سیاهچاله کوچک‌تر، پرتاب می‌کند. کهکشان میزبان سیاهچاله، معروف به AT2019qiz، در فاصله حدود 210 میلیون سال نوری از زمین قرار دارد.
تشخیص رویدادهای تخریب جزر و مد (TDE) و فوران های شبه دوره ای (QPE)
در سال 2019، یک تلسکوپ نوری در کالیفرنیا فلش نوری را شناسایی کرد که بعداً مشخص شد که نتیجه یک “رویداد تخریب جزر و مد” (TDE) است. پدیده ای که زمانی رخ می دهد که یک سیاهچاله با نیروی گرانشی خود ستاره ای را به داخل می کشد. ستاره شناسان نام این رویداد را AT2019qiz گذاشتند. در همان زمان، محققان پدیده دیگری به نام انفجارهای شبه دوره ای (QPEs) را مشاهده کردند که به صورت انفجارهای منظم و کوتاه اشعه ایکس در نزدیکی سیاهچاله های پرجرم رخ می دهد.
مطالعه جدید نشان می دهد که این دو پدیده، TDE و QPE، ممکن است مرتبط باشند. محققان بر این باورند که QPE زمانی رخ می دهد که یک جسم با سطح مواد باقی مانده از تخریب جزر و مدی برخورد کند.
بررسی دقیق با استفاده از تلسکوپ چاندرا و هابل
در سال 2023، ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ چاندرا و هابل، بقایای باقی مانده پس از پایان رویداد تخریب جزر و مد را به دقت بررسی می کنند. داده های جمع آوری شده توسط چاندرا در چندین نوبت نشان داد که از بین سه نت جداگانه، قوی ترین سیگنال در نت میانی ثبت شده است. این نتیجه، همراه با مشاهدات مکرر کاوشگر NICER ناسا، نشان داد که کهکشان تقریباً هر 48 ساعت فوران می کند. داده های تلسکوپ سوئیفت ناسا و تلسکوپ آستروسات هند نیز این یافته ها را تایید کردند.
داده های فرابنفش هابل و اندازه گیری های هواپیمای گسترده
داده های فرابنفش هابل که همزمان با مشاهدات چاندرا ثبت شد، به دانشمندان کمک کرد تا اندازه دیسک اطراف سیاهچاله را اندازه گیری کنند. این نتایج نشان داد که اگر جسمی با دوره چرخش یک هفته یا کمتر به دور یک سیاهچاله بچرخد، با صفحه برخورد کرده و باعث فوران می شود. نتایج همچنین می تواند به شناسایی انفجارهای شبه تناوبی بیشتر ناشی از رویدادهای تخریب جزر و مدی کمک کند و به اخترشناسان اجازه دهد فاصله و تعداد اجرام نزدیک به سیاهچاله های عظیم را تخمین بزنند.
نتایج این مطالعه در شماره 9 اکتبر 2024 مجله Nature منتشر شد. نویسنده اصلی این مقاله مت نیکول از دانشگاه کوئینز بلفاست است.
انتهای پیام/
