برگ جدید گردشگری ترکیه برای گردشگران – یورنا
به گزارش خبرگزاری «یورنا» به نقل از اخبار اینترنتی، به گفته مقامات ترکیه، این پروژه شامل بازسازی تونل ها، طاق ها، راهروها و یک مقبره زیرزمینی سه اتاقه واقع در زیر این بنای تاریخی است.
یورونیوز در گزارشی نوشت: هر یک از این فضاهای زیرزمینی با هدفی ساخته شده و در گذشته به عنوان تهویه، انبار و حتی محل دفن مورد استفاده قرار می گرفت.
این بخش ها به صورت زیرزمینی به هم متصل می شوند و شبکه ای مخفی را تشکیل می دهند که کارشناسان آن را «شریان های مهم ایاصوفیه» می نامند.
یکی از جالب ترین یافته های جدید «hypogeum» یا مقبره زیرزمینی سه اتاقه است که چهار متر زیر نمای شمال شرقی ایاصوفیه قرار دارد.
اعتقاد بر این است که این مقبره در قرن چهارم میلادی، قبل از ساخت ایاصوفیه در قرن ششم ساخته شده است.
وجود این سازه زیرزمینی از سال 1946 شناخته شده بود، اما به دلیل مدفون شدن در زیر چهار تن گل و رسوب غیرقابل دسترس بود. طی یک عملیات پاکسازی گسترده توسط وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه در سال 2020، این رسوبات برداشته شد و ساختار آن آشکار شد.
باستان شناسان می گویند این سازه در طول زمان دستخوش تغییرات زیادی شده و از طریق کانال های تهویه به سایر سازه های زیرزمینی متصل می شود. این آرامگاه یکی از قدیمی ترین آثار معماری منطقه است.
دکتر حسن فیرات دیکر از شورای علمی ایاصوفیه اعلام کرد که در پنج سال گذشته در حال بررسی ساختارهای زیرزمینی ایاصوفیه بودهاند.
وی می گوید این سازه ها که حدود یک کیلومتر طول دارند باید پاکسازی شوند و این روند تا یک سال ادامه خواهد داشت.
دکتر دیکر در این خصوص افزود: این تحقیق از این نظر بسیار مهم و ارزشمند است که به کمک آن می توان سایت های موجود حتی بخشی از آنها را مشاهده کرد. همچنین، یافتههای این بخشها به دقت مورد بررسی قرار گرفتهاند و میتوانند به روشن کردن تاریخ استانبول کمک کنند.»
وی با بیان اینکه قدمت قسمت های زیر حیاط ستون های ایاصوفیه به اندازه خود بنا است، گفت: قدمت آن ها به 1500 سال می رسد و ممکن است مقبره زیرزمینی از بنای فعلی قدیمی تر باشد.
ایاصوفیه در قرن ششم به دستور ژوستینیان اول، امپراتور وقت روم شرقی ساخته شد. در زمان اتحاد قدرت سیاسی و کلیسایی، این بنا مرکز حکومت مسیحیان در شرق بوده و ایاصوفیه یکی از مهمترین میراث دوران بیزانس به شمار می رود.
در نیمه دوم قرن پانزدهم میلادی، پس از فتح مسیحیان شرقی و فتح قسطنطنیه، حاکمان «ترک» صوفیه مقدس را به مسجد ایاصوفیه تبدیل کردند.
این وضعیت تا سال 1935 یعنی 12 سال پس از تأسیس جمهوری ترکیه ادامه داشت، اما آتاتورک با سیاست «مدرن سازی» ترکیه جدید، ایاصوفیه را به موزه تبدیل کرد.
با این حال رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه بار دیگر این مکان را به مسجد تبدیل کرد.